Met steun van het Mensa Fonds maakte Emmi Visser de documentaire ‘Ongewoon Hoogbegaafd’, een vervolg op haar eerdere documentaire ‘Gewoon Hoogbegaafd’. Brenda Dekkers doet verslag van de vertoning met nabespreking in Amsterdam.
Het zijn net kinderen
Ik blijk mijn kaartje voor de documentaire Ongewoon Hoogbegaafd in het Amsterdamse Ketelhuis achterop een kleurplaat van mijn dochter te hebben geprint. En vanwege haar ben ik hier. Ze is 8, heeft een IQ van 145+ en zit sinds een jaar op voltijds HB basisonderwijs in Rotterdam. De Talma Athena is de eerste en enige school die dat aanbiedt in onze metropool. Sommige scholen doen een plusklas of levelwerk, anderen laten ouders het zelf uitzoeken met hun ingekakte, gefrustreerde, eenzame en/of onderpresterende kinderen. En vooral: betalen. Want voor hoogbegaafde kindjes is in mijn stad niet zo makkelijk budget los te krijgen bij Passend Onderwijs. Rotterdam is daarin niet uniek, blijkt uit de gesprekken en vragen op diverse landelijke HB ouderfora. Gebrek aan uitdaging? Niet leren leren? Weinig aansluiting? Zolang ze de tent niet afbreken of een zelfmoordpoging doen, is er niet zo veel aan de hand toch?
Amsterdam positieve uitzondering?
In Amsterdam ligt dat iets anders, zegt gemeenteraadslid Anne Marttin. Kinderen die 130+ scoren op de WISC-3 komen er in aanmerking voor ondersteuning. Marttin (VVD) is met Carolien de Heer (PvdA), Dehlia Timman (D66) en Simion Blom (GL) aanwezig voor een discussie na afloop van de documentaire. De politici willen, mede met de aankomende gemeenteraadverkiezingen in het achterhoofd, van gedachten wisselen met de ouders. Het liefst ontvangen ze een top 5 van aandachts- en verbeterpunten als het gaat om HB en onderwijs, meldt Blom. En dat laten een aantal van de circa 40 aanwezige ouders en een handjevol kinderen zich geen twee keer zeggen.
Onderwijsproblematiek centraal in Ongewoon Hoogbegaafd
Want, net als de ouders en kinderen in de documentaire die Emmi Visser maakte met steun van Het Mensa Fonds, lopen ook zij tegen de nodige problemen, vooroordelen en uitdagingen aan. In Ongewoon Hoogbegaafd brengt Visser drie kinderen in beeld die ze vijf jaar eerder ook al filmde. Daarnaast komen drie jongere kinderen aan het woord, met hun ouders. Onderwijs vormt de rode draad. Zo vertelt de moeder van Menno en zijn broertje in de documentaire hoe zij worstelt om het voor haar zoons zo belangrijke thuisonderwijs gefinancierd te krijgen. Bij de kinderen in de documentaire die nog wel naar een gewone school gaan, blijkt het succes vooral af te hangen van de bereidheid van school of zelfs van één leerkracht om met een specifieke aanpak te komen. Nog belangrijker zijn het uithoudingsvermogen en de betrokkenheid van de ouders.
Alles voor een gelukkig kind
Die zijn ook in de zaal hoog, blijkt. Een stel met twee hoogbegaafde dochters verhuisde zelfs naar Amsterdam voor HB basisonderwijs. Of hun oudste straks op een van de twee middelbare scholen die daarop aansluiten terechtkomt, is met het tombola-systeem nog maar de vraag. Dehlia Timman, die namens D66 de portefeuille onderwijs beheert in de Amsterdamse gemeenteraad, geeft toe dat het systeem niet goed genoeg werkt voor hoogbegaafde kinderen. Ze zegt er ook naar te willen kijken, want hoewel de scholen zelf beslissen hoe en wie ze toelaten, kan de gemeenteraad daar wel wat van vinden. Of, zoals Simion Blom stelt: “Wij kunnen scholen niet verplichten, maar wel leiderschap tonen.” Daarvoor pleit ook Marttin, die ook conrector is van een tweetalig VWO met veel hoogbegaafde leerlingen. Ze begrijpt als geen ander dat HB problemen kan opleveren en hoe moeilijk het is om de juiste hulp te krijgen. Uit de zaal wordt gevraagd om maatwerk: “Er is zoveel geld beschikbaar wat niet wordt gebruikt. Ouders krijgen bij gemeentes geen gehoor, bij scholen niet, soms zelfs niet bij een onderwijsconsulent.” Een moeder meldt: “Ik wil geen pitbull zijn. Alle deuren zouden open moeten staan voor onze kinderen.”
Marttin vindt ook dat zo’n andere kijk op HB nodig is. Op scholen, in de GGZ, op de PABO’s en in de hele maatschappij. Want, zoals Grethe van Geffen, voorzitter van het Mensa Fonds, zo treffend stelt; “Als een kind voetbaltalent heeft, vinden we het heel normaal om daar alles uit te halen. Dat zou ook voor hoogbegaafdheid zo moeten zijn.”
Over het Mensa Fonds
Opgericht om het talent op het gebied van hoogbegaafdheid te benutten en zichtbaar te maken. Een van de manieren is het ondersteunen van initiatieven op dit gebied.
Gewoon Hoogbegaafd
Van Ongewoon Hoogbegaafd vind je op www.ingeniosa.nl, de site van Emmi Visser, een preview. De eerdere documentaire Gewoon Hoogbegaafd kun je in zijn geheel op YouTube bekijken.