In de rubriek ‘De Keerzijde’ bespreekt een Mensalid anoniem de minder leuke kanten van hoogbegaafdheid. Deze keer onder andere over de worsteling die de combinatie hoogsensitief en hoogbegaafd kan geven bij het ouderschap. Een interview door Thessa van Aerde.
Zeilen
“Ik probeer er een metafoor van te maken: het voelt alsof ik zeil en er zijn maar twee soorten weer. Of het is windstil en ik kom niet vooruit óf het stormt. En als het stormt, moet ik alle zeilen bijzetten. Ik kan figuurlijk gelukkig goed zeilen, dus ik sla niet om, maar toch… Hoogbegaafd zijn betekent dat je een enorme gedachtekracht hebt en die zou ik graag positief in willen zetten. Maar vaak levert het juist geworstel op, voor mij zelfs in het kwadraat, want ik worstel er zelf mee en zie bij mijn kinderen hetzelfde probleem.
Dat komt vooral door wat ik multidimensionaal denken noem. Dat gebeurt al bij iets eenvoudigs als kiezen wat we vanavond eten. Als ik dit ingrediënt kies, is het dan gezond voor ons? Is het goed voor het milieu, moet het niet van ver ingevlogen worden? En als het gaat om keuzes maken over een baan wordt het nog complexer. Ik zie geen grenzen, wel eindeloos veel mogelijkheden en ik denk ze allemaal uit. Daar verzand ik vervolgens in waardoor ik het maken van een keuze steeds uitstel. Wat dan weer leidt tot zelfkritiek en negatieve gedachten en als die zich verder en verder opbouwen, dan zit je eigenlijk dicht bij een depressie. Maar ik vaar wel door, ik sla niet om! Er kan dan alleen niet veel meer bij en in een gezin met jonge kinderen is dat niet makkelijk.
“Je moederschap staat nooit uit”
Scenario’s
Mijn oudste zoon wordt binnenkort negen en hij komt voor de uitnodigingen niet verder dan één vriendje. Omdat hij alles heel zorgvuldig afweegt en hele scenario’s voorziet van hoe het mis kan gaan als hij niet al zijn vrienden evenveel aandacht kan geven. Maar met die ene beste vriend heeft hij wel het feestje dat het beste bij hem past. Ik voel zijn strijd. De opvoeding van een hoogbegaafd kind met een sterke wil is een uitdaging.
Voormalige vrienden hadden daar weinig begrip voor: ‘Ik weet niet waar jij zo moeilijk over doet.’ Maar dit kind is complexer en mijn eigen beeld of ik een goede moeder ben is dat ook. Soms moet ik echt mijn eigen grenzen aangeven. Mijn zoon begrijpt dat wel, maar het lukt hem vaak niet zijn eigen behoeften even uit te stellen. Hij voelt zich dan ontzettend afgewezen. Ik vind dat ik er voor hem moet zijn en op dat moment kan ik dat dan niet. Het is het botsen van zoveel gevoeligheden.
Prikkels
Kinderen zijn spiegels. Ze dwingen mij te leren mezelf te begrijpen en mijn gedrag te veranderen. Zo ontdekte ik ook dat ik zelf ook hooggevoelig ben. Ik dacht altijd dat ik dat niet was. Ik zocht prikkels op, want die heb ik nodig! Ik vond rust saai. Nieuwe kennis, nieuwe ervaring beleven, intens voelen. Het is bijna verslavend. Maar ik ben er wel een beetje door opgebrand. Ik heb pijn in mijn hele lijf, fibromyalgie zegt de huisarts. Het is niet duidelijk waar het vandaan komt, maar ik heb wel een vermoeden. Voor ik moeder was, kon ik de balans tussen prikkels en rust op de een of andere manier wel vinden. Maar je moederschap staat nooit uit. Ik wilde mijn kinderen niet te kort doen en voor mezelf bleef er te weinig over.
Grens
Wat mij nu helpt? Allereerst bewustwording. Begrijpen dat er een grens is van wat ik aankan. Ik accepteer nu van mezelf dat ik die grens mag aangeven: ik red het even niet, ik heb rust nodig. Die grens ‘mag’ ik van mezelf nu ook eerder bereiken. Ik denk niet meer dat als anderen het kunnen ik dat ook moet. Ik kies bewust voor wat míj energie geeft en denk na over welke mensen ík graag om me heen heb. Dat is soms lastig, want ik ben toch opgevoed met het idee dat je je aan gemaakte afspraken moet houden in een sociale context. En dat is dan meteen weer iets om over na te denken. Ik heb het me nooit gerealiseerd – je gaat toch uit van je eigen referentiekader – dat anderen niet net zo veel en diep nadenken als ik dat doe. Als anderen zeggen ‘jij ziet beren op de weg, jij piekert’ dan denk ik nog steeds: doe ik dat? Denken anderen dan niet zo?
“Yoga en mindfulness vormen voor mij het summum van rust!”
Daar ben ik me bewust van geworden door yoga en mindfulness. Zij vormen voor mij het summum van rust. Door bezig te zijn met mijn ademhaling kan ik mijn gedachten pareren. Mijn hoofd maakt nog steeds gedachten aan, tot de macht zoveel, maar ik kan ze laten gaan. Ook naar buiten gaan werkt voor mij. En ook dat ‘mag’ ik nu vaker van mezelf. Hoogbegaafd zijn blijft voor mij een zoektocht naar wie ik ben, waar ik bij hoor, waar ik goed in ben. De vraag wat ik later worden wil, blijft een ding. Ik denk dat ik steeds vastloop omdat ik meerdere talenten heb die naar buiten willen.
Je moet van jezelf af en toe niks mogen
Ik heb nu wel besloten om een creatieve carrière na te streven. Dat besluit is voor mij al een grote stap. Ik ben een beeld aan het vormen wat er voor nodig is. Ergens is dat ook een grote smoezenfabriek om te verbloemen dan het kan mislukken of dat ik het toch niet kan. Maar dat haperen zie ik als een leerproces.
Als ik inspiratie heb, creatieve ideeën, dan is het heerlijk om zo’n trein aan gedachten te hebben. Ik loop wel meteen op de zaken vooruit, heb alle bezwaren al overdacht en in mijn hoofd kom ik in die fase al verder dan ik in de uitvoering zou kunnen komen. En dan denk ik: daar gaan we weer. Maar dat is niet erg.
In plaats van alle bezwaren te bedenken, moet ik gewoon iets gaan maken. Een kunstwerk met textiel en hout of een kinderboek schrijven. De inspiratie komt zo makkelijk aanwaaien. Maar inspiratie heeft wel rust nodig. En je moet van jezelf af en toe niks mogen.”